تراشکاری و ماشین تراش

وظیفه هر ماشین افـزار بـراده برداری از فلز است و هر ماشین ابزاری به روش خاصی از فلز براده برداری می کند. برای مثال در یک نوع (ماشین تراش) یک رنده، از قطعه در حال دوران براده برداری می کند. در حالیکه در نوع دیگری (ماشین فرز) ابزار می چرخد و براده از روی کار برداشته می شود. هر ماشین ابزار برای کار به خصوصی استفاده می شود که بستگی به نوع ماشین کاری مورد نیاز دارد. بعضی از این ماشین ها را می توان در عملیات مختلف ماشین کاری استفاده نمود. درادامه فهرست ماشین های مختلف آورده شده، اما باید توجه داشت که این ماشین ها صرفا برای عملیات ماشین کاری مطرح شده استفاده نمی شوند. این ماشین ها عبارتند از : 1- ماشین تراش برای عملیات روتراشی، داخل تراشی، پیچ تراشی و غیره. 2- ماشین سنگ گردساب برای تولید قطعه های استوانه ای دقیق. ۳- ماشین صفحه تراش برای براده برداری از بلوک ها و صفحه های فولادی برای کاهش ضخامت و گونیا کاری صفحه ها . 4- ماشین سنگ تخت ساب برای تولید قطعه های تخت دقیق. ۵- ماشین فرز برای براده برداری سریع، ماشین کاری شیارها و تورفتگی ها، سوراخکاری، ماشین کاری جاخارها و غیره. 6- ماشین فرز کپی برای تولید دقیق حفره ها و ماهیچه ها با شکل های پیچیده. علاوه بر ماشین های اصلی بالا، تجهیزات فرعی دیگری وجود داردکه بدون آنها هیچ کارگاهی کامل نیست. این تجهیزات عبارتند از : اره لنگ، ماشین های سوراخکاری، سنگ ابزار تیز کن، تجهیزات سخت کاری، تجهیزات پولیش کاری و غیره. ماشین تراش اولین کاربد ماشین تراش، تراش کاری قطعه های دوار است. شکل قطعه با دوران قطعه کار نسبت به یک ابزار برش تک لبه به وجود می آید. برای ماشین کاری محیط خارجی، ابزار برش به موازات محور دوران حرکت می کند که به آن عملیات روتراشی می گویند.تراشکاری را می توان در داخل قطعات نیز انجام داد که به آن عملیات داخل تراشی گویند. زمانی که ابزار پیشانی قطعه ها را ماشین کاری کند به آن عملیات کف تراشی گویند. ماشین سنگ گردساب از این ماشین ابزار برای سنگ زنی قطعه های مدور و دقیق قالب استفاده می شود. براده به وسیله یک قرص سنگ دوار که در تماس با قطعه کار در حال دوران است از قطعه کار جدا می شود.در عملیات ماشین کاری معمولی محور سنگ با محور قطعه کار موازی است. از نکات مهم و قابل ذکر تواناییهای سنگ گردساب امکان براده برداری از قطعه های سخت کاری شده است. علاوه بر توانایی فوق، تلرانس کاری دقیق و کیفیت سطح بالایی به وسیله این ماشین به دست می آید. ماشین صفحه تراش یک قالب معمولا از تعدادی صفحه فولادی تشکیل شده که به یکدیگر وابسته شده اند. هر یک از این صفحه ها باید دارای سطح های موازی باشند و چهار طرف صفحه ها باید گونیا کاری شود. عمده ترین کار ماشین صفحه تراش تولید صفحه های تخت است. از این ماشین ابزار برای آماده سازی بلوک های اولیه قالب استفاده می شود. ماشین سنگ تخت ساب ماشین سنگ تخت ساب عملیات مشابه ای مانند ماشین سنگ گردساب، روی سطح های تخت انجام می دهد. عملیات سنگ زنی تخت معمولا مانند عملیات سنگ تراشی است. کیفیت سطح نهایی و دقت ابعادی خوبی بر روی فولاد سخت کاری شده یا فولاد نرم با این ماشین به دست می آید. شکلهای تیغچه و کاربرد آنها نه گونه از رایجترین شکلهای تیغچه ابزار های تراشکاری همراه با کاربرد آنها عبارتند از : 1- قلم رو تراش چپ بر : این قلم بر عکس قلم رو تراش راست بر برای ماشینکاری قطعه کار از چپ به راست استفاده می شود . 2- قلم رو تراش سر گرد : قلمی است که برای رو تراشی در هر دو جهت و کاهش قطر محور در میانۀ آن مناسب است. 3-قلم رو تراش راست بر : این قلم رایجترین نوع ابزار های برش در بسیاری از انواع عملیات تراشکاری است و برای ماشینکاری قطعاتی به کار می رود که ابزار برش از سمت راست به چپ حرکت کند 4-قلم پیشانی تراش چپ بر : از این قلم بر عکس قلم پیشانی تراش راست بر برای پیشانی تراشی قطعه کار از چپ به راست استفاده می شود 5- قلم پیچ تراش : نوک این قلم با زاویه 60 درجه تیز می شود و برای پیچ تراشی به کار می رود 6-قلم پیشانی تراش راست بر : از این قلم برای پیشانی تراشی انتهای محور ها و عملیات ماشینکاری روی شانۀ راست استفاده می شود . 7-رنده ی برش : این قلم برای انجام گونه هایی از تراشکاری که با ابزار های معمولی قابل اجرا نباشد به کار برده می شود . 8- قلم داخل تراش : این قلم درست مانند قلم رو تراش چپ بر تیز می شود تنها با این تفاوت که زاویه ی آزاد جلو آن اندکی بزرگتر تراشیده می شود تا پاشنۀ قلم با بدنۀ سوراخ قطعه کار تماس پیدا نکند . 9-قلم پیچ تراش داخلی : این قلم درست مانند قلم پیچ تراش تیز تیز می شود با این تفاوت که زاویه آزاد جلو آن باید بزرگتر باشد . در گذشته بیشتر از گونه هایی از قلم که به روش آهنگری سنگین ساخته شده باشند استفاده می شد . ولی در سالهای اخیر این گونه قلمها جای خود را به قلمگیر ها وتیغچه های کوچکتر ، معروف به تیغچه کاربایدی ، از جنس فولاد تند بر داده اند . این تیغچه معمولاً با قلمگیر های استاندارد به کار می روند که تیغچه را با زاویه 15 تا 20 درجه نسبت به محور افقی قطعه کار قرار می دهند . این زاویه ی شیب بسیار اهمیت دارد و هنگام تیز کردن تیغۀ هر قلمی که در قلم گیر جای می گیرد باید به دقت مورد توجه قرار گیرد . اجزای ماشین تراش فصل سوم : اجزاء ماشین تراش ماشین تراش از چهار قسمت متمایز تشکیل می گردد : 1- نگهدار مرغک ثابت (1) که همیشه در سمت چپ کارگر قرار دارد و شامل محور ماشین است . 2- نگهدار مرغک متحرک (2) که سمت راست کارگر بوده و می تواند روی میز تراش تغییر مکان دهد. هر کدام مرغکی دارد که به نام مرغک ثابت (3) و مرغک متحرک (4) نامیده می شوند. 3-نگهدار رنده (1) که به وسیله ی آن رنده می تواند حرکت طولی و عرضی و دورانی یا مورب بنماید. 4-میز تراش (2) که قطعات گفته شده در بالا روی آن سوار گردیده است. انتهای مخروط ناقص مرغک ثابت که با فشار ، روی مقر خود در انتها ی سمت راست محور ، تکیه دارد. نگهدار مرغک ثابت با هارنه در محور d ماشین فلکه سه طبقه قرار دارند (I) که ارتباطی با محور نداشته گردش خود را به وسیله تسمه از موتور یا میل ترانیمیسیون در یافت می دارد. و چرخ دنده (n) روی بدنه فلکه سوار می باشد. وچرخ دنده (m) با خارش به محور مربوط است و روی محور خارج از مرکز که به موازات محور قرار داردو دنده (U) و (t) می توانند با دنده های (n) و (m) مربوط به محور را می توان به توسط انگشتی ( O) به فلکه مربوط کرد. با این مکانیسم شش سرعت دورانی به محور منتقل می شود. محور D مجوف و به شکل لوله است ، این محور روی دو تکیه گاه بدنه مرغک ثابت (A) تکیه دارد و بدنه به طور ثابت روی میز تراش نصب گردیده است. معرفی انواع ماشینهای افزار 1- ماشینهای تراش 2-1- ماشینهای افزار دوار عمده ی دیگر 2- ماشینهای مته 3- ماشینهای فرز 4-ماشینهای برقون زن یا ماشین تراش داخل قطعات 5- ماشین حدیده و قلاویز ماشینهای متناوب افزار 1- صفحه تراشها و ماشین کله زن 2- ماشینهای رنده یا ماشینهای دروازهای فصل دوم : مشخصات ماشین تراش و شرح اجزاء مختلفه ماشین در ابتدای کار ، این ماشین به شکل بسیار ساده ای مورد استفاده قرار گرفت ولی تدریجاً با تجربیات حاصله ، در طول سالهای متمادی ، در ساختمان قطعات متشکله آن ، از نظر بالا بردن بهرۀ کار ، سهولت فرمان دادن به قطعات ، تغییرات عمده ای داده شد، تا به شکل ماشین تراش کنونی در آمده مشخصات یک ماشین تراش استاندارد ، بر مبنای نکات زیر است : 1- ارتفاع مرغک از سطوح فوقانی میز تراش که از روی آن ماکزیمم قطر قطعه قابل تراش معین می شود. 2- فاصله بین دو مرغک ، و آن مقدار ماکزیمم فاصله ایست که دو مرغک از هم روی میز قرار می گیرند. با دانستن این مقدار ماکزیمم طول قطعه قابل تراش روی ماشین مشخص می گردد. 3-قطر سوراخ داخلی محور اصلی ، یا محور خروجی جعبه دنده ، و آن ماکزیمم قطر میله ای که از داخل محور برای تراش می تواند بگذرد ، معلوم می سازد. 4-تعداد دور و مقدار ان برای محور ماشین ، این حرکت دورانی که به قطعه داده می شود ، حرکت اصلی ماشین تراش نامیده می شود . هر قدر تعداد و مقدارش بیشتر باشد امکانات کار با ماشین تراش بهتر خواهد بود. 5-تعداد و مقدار حرکتطولی و عرضی رنده نسبت به محور ماشین ، که مقادیر آنها بر حسب میلیمتر در دقیقه یا بر حسب میلیمتر برای هر دور قطعه داده می شود. ممکن است که این مقادیر بر حسب ئاحد سیستم انگلیسی داده شود. 6-نظر به اینکه این ماشینها برای پیچ مورد استفاده قرار می گیرد از این لحاظ تعداد مراحل و مقدار پیشرفت در پیچ بری با پیشرفت طولی تراش ساده روی تراش متفاوت می باشد . لذا مقادیر پیشرفت پیچ بری را می دهند. 7-ابعاد ماشین یعنی طول × مقدار عرض× مقدار ارتفاع داده شده که از نظر جا گیری ماشین مورد نیاز خواهد بود. 8-قدرت موتور الکتریکی ماشین با تعیین دور و فشار برق و فرکانس و نوع فاز موتور که بستگی تام به جریان برق محل نصب ماشین دارد. 9-وزن خالص ماشین و همچنین وزن کل صندوق و ابعاد ان که از نظر حمل و نقل دریایی و یا زمینی مفید می باشند.